Jarmuż – bogactwo substancji odżywczych. Ongiś na talerzach jako akcent ozdobny teraz przeżywa swój renesans. O jego zaletach ogólnie wiadomo jednak nie wszyscy korzystają z jego dobrodziejstw ( więcej informacji na końcu artykułu) gdyż nie potrafią zastosować go w kuchni. Najłatwiej wykorzystać go jako składnik wyciskanych soków czy koktajli owocowo warzywnych. Osobiście najbardziej lubię jarmuż w potrawce warzywnej dołożony pod koniec gotowania, zachowuje wtedy swój piękny kolor i większość właściwości odżywczych. Sprawdza się też w sałatce, krótko zblanszowany ułatwi przyswojenie substancji odżywczych zawartych w liściach.
Składniki ( 1-2 porcje) :
- jarmuż, liście pozbawione twardych łodyg 3-4 sztuki,
- marchew pokrojona w półplasterki – 1 średnia,
- cebula w półplasterki – 1 średnia,
- żurawina – garść,
- orzechy laskowe/włoskie/słonecznik -garść,
- oliwa – łyżeczka, dwie.
- sól
Sposób wykonania:
Opłucz liście jarmużu, pozbaw grubych łodyg. Zalej wrzątkiem na kilkanaście sekund, aż liście zmiękną i nabiorą soczyściezielonego koloru. Pokrój na mniejsze kawałki.Odstaw.
Na patelni rozgrzej oliwę z oliwek i zeszklij cebulę, dołóż plasterki marchewki i żurawinę. Podsmażaj delikatnie mieszając, aż marchewka zacznie mięknąć, dopraw solą. Dodaj liście jarmużu i podprażone na suchej patelni nasiona/orzechy. Jeżeli lubisz polej sałatę dressingiem. Przepis poniżej.
Osoby które maja wrażliwy przewód pokarmowy skorzystają bardziej z potrawy jeżeli nie będą prażyć nasion/orzechów tylko namoczą je na kilka – kilkanaście godzin w wodzie.
Sos:
Nie polewam tej sałatki żadnym sosem, gdyż oliwa na której obsmażam cebulę, marchew i żurawinę przechodzi słodkim smakiem warzyw i owoców. Jednak tym dla których taki delikatny smak jest niewystarczający podaję przepis na słodki vinegret:
- 1 część octu jabłkowego/balsamicznego lub soku z pomarańczy/cytryny,
- 3 porcje oliwy lub innego oleju nierafinowanego,
- trochę miodu ( pół łyżeczki – łyżeczka),
- sól, pieprz,
- ew przeciśnięty przez praskę ząbek czosnku – doskonale komponuje się ze słodkim smakiem żurawiny i miodu.
Składniki sosu włożyć do zakręcanego słoiczka i mieszać energicznie, aż do uzyskania nieprzezroczystej emulsji. Polać sałatkę tuż przed podaniem.
Jarmuż właściwości
Jarmuż to przede wszystkim to bogactwo soli mineralnych w tym wapnia i żelaza. Sięgajmy po niego gdy zależy nam na prewencji chorób oczu ( zawartość zeaksantyny i luteiny oraz prowitaminy A zapobiegać może zwyrodnieniom plamki żółtej). Zawartość sulforafanu (SFN) naturalnego izotiocyjanianu z której słyną brokuły może wzmocnić nasz organizm w zapobieganiu powstawania i rozwoju nowotworów. SFN na etapie badań na komórkach wykazuje działanie zapobiegawcze, zarówno na etapie zapobiegania mutacjom DNA, jak również działanie zapobiegające ekspansji komórek nowotworowych oddziałując na ich procesy wewnętrzne. Jego najsilniejsze oddziaływanie jest zauważalne na etapie zapobiegania procesom nowotworzenia i to już w dawkach które można osiągnąć za pomocą pożywienia*. Jarmuż warto spożywać również ze względu na zawartość cennych folianów oraz innych witamin w tym antyoksydantów (C,E) i witaminy K. Jako że zawiera jej znaczną dawkę należy ograniczyć jego spożycie ( jak innych kapustnych) w momencie kiedy z powodów szczególnych (operacja) przyjmujemy leki przeciwzakrzepowe, gdyż witamina K oddziałuje jak ich antagonista.
Źródła m.in:
*Sulforan potencjalny czynnik w prewencji i terapii chorób nowotworowych.J.Tomczyk, A.Olejnik PHMD Review 2010r.